Centrale energie-infrastructuur maakt klimaatakkoord haalbaar

De Taskforce Industrie Klimaatakkoord Infrastructuur bood haar rapport aan minister Erik Wiebes aan. De taskforce raadt aan om een centrale energie-infrastructur te ontwikkelen en een gezamenlijk CCUS-netwerk aan te leggen. Daarnaast zou Nederland moeten investeren in een grensoverschrijdend waterstofnet. De kosten hiervoor zullen tot 2030 neerkomen op zo’n veertig tot vijftig miljard euro.

Overheid, industrie en infrastructuurbedrijven dragen bij aan de realisatie van de transitie. Om deze te laten slagen is een integrale aanpak nodig. De industrie investeert in de verduurzaming van haar processen en producten en infrastructuurbedrijven investeren in de noodzakelijke kabels en leidingen. De taak van de overheid hierbij is verantwoordelijkheid te dragen voor de juiste randvoorwaarden. Met dat uitgangspunt stelde de Taskforce Industrie Klimaatakkoord Infrastructuur (TIKI) een advies op in opdracht van minister Wiebes van EZK.

Afstemming

Om het centrale doel van het nationaal klimaatakkoord te kunnen realiseren, is alleen al tot 2030 een investering in de infrastructuur nodig van veertig tot vijftig miljard euro. Die infrastructuur is nodig om aan de toenemende vraag naar klimaatneutrale waterstof, elektrificatie en de afvang en opslag en hergebruik van CO2 te kunnen voldoen.

Daarvoor zijn samenwerking tussen de industrie, netwerkbedrijven en overheden essentieel. Maar ook een afstemming tussen netwerkcapaciteitsplanning en de zes industriële clusterstrategieën. Met een afsprakenstelsel over onder meer data-uitwisseling en financieringsarrangementen.

Taskforce

Minister Wiebes startte de Taskforce Industrie Klimaatakkoord Infrastructuur (TIKI) in 2019. De energie, industrie en infra-experts kregen de opdracht de knelpunten in de infrastructuur te benoemen. Ook vroeg de minister met oplossingen te komen. In december 2019 rapporteerde de taskforce, bestaande uit Carolien Gehrels (Arcadis), Marc van der Linden (Stedin) en Hans Grünfeld (VEMW) haar tussentijdse analyse. Ondertussen is de wereld veranderd door de Corona-crisis. Volgens de taskforce kan uitvoering van de adviezen na de crisis een handvat zijn om te starten met investeren in de energie- en industrietransitie.

Oplossingsrichtingen

De adviezen van de taskforce zijn samen te vatten in vier oplossingsrichtingen. Op de eerste plaats is de ontwikkeling van een integrale energiehoofdinfrastructuur nodig. Deze infrastructuur moet een oplossing bieden voor de toenemende vraag naar klimaatneutrale waterstof, elektrificatie en de afvang, opslag of hergebruik van CO2.

CO2-netwerk

Volgens de taskforce moet er ook infrastructuur komen voor carbon capture and storage (CCS) en carbon capture and usage (CCU). Een snelle realisatie kan door voort te bouwen op de vlagschip-projecten Porthos en Athos. Dat is van belang omdat CCS op relatief korte termijn een doelmatige manier is om een substantiële bijdrage te leveren aan de industriële reductieopgave van 14,3 megaton CO2.

Waterstof

Daarnaast dient onderzoek plaats te vinden naar een grensoverschrijdend waterstof /CO2-netwerk. Hierin zit een verdienpotentieel door aansluiting op Duitse en Vlaamse onderdelen van het zogenaamde ARRRA-cluster, dat het grootste chemisch industriële complex op het continent omvat.