Energietransitie begint bij besparen

Veel energie-experts achten het fysiek onmogelijk om de duizend petajoule fossiele energie die de industrie nu jaarlijks gebruikt een-op-een te vervangen voor lokaal opgewekte duurzame alternatieven. De omwenteling naar duurzame energie moet dan ook hand in hand gaan met energiebesparing. Innovatieve techniek maakt niet alleen besparing mogelijk, maar opent ook de weg naar samenwerking met de energiesector. De Nederlandse en Vlaamse petrochemische industrie maakt zich klaar voor de energietransitie. Inmiddels verkent een aantal partijen de mogelijkheden van elektrificatie en groene of blauwe waterstof. Shell Moerdijk verving vorig jaar een aantal stoomaandrijvingen voor elektrische varianten. Total Raffinaderij Antwerpen gebruikt de huidige stop om hetzelfde te doen. In de tussentijd experimenteert Dow Benelux met stoomrecompressie, waarbij het laagwaardige stoom van drie bar overdruk elektrisch opwaardeert naar twaalf bar. Ook de investeringen van Shell en Dow in elektrische krakers laat zien dat elektrificatie een belangrijke route is naar een CO2-neutrale industrie in 2050. Voor processen die lastiger te elektrificeren zijn, kan blauwe of groene waterstof een CO2-neutraal alternatief bieden. Hoewel de industrie veel ervaring heeft met grijze waterstof, staan de CO2-neutrale varianten nog in de kinderschoenen. Nieuwe rol Het TKI Energie en Industrie van de Topsector Energie staat aan de voorkant van de innovaties die nodig zijn om het industriële energieverbruik te temperen. Directeur Rob Kreiter merkt dat veel energiegrootverbruikers moeten wennen aan de nieuwe rol die energie speelt in de toekomstscenario’s. ‘Tot nog toe is energie ruim voor handen en relatief goedkoop’, zegt Kreiter. ‘Met de huidige coronacrisis zijn de gasprijzen zelfs historisch laag. De prikkel om energie te besparen zou dan ook met name moeten komen van de CO2-prijs. Maar die is ook nog niet op het niveau dat dit investeringen in emissieloze techniek voldoende bevordert. Toch zullen bedrijven nu al moeten voorsorteren op toekomstige ontwikkelingen. Helemaal omdat de meeste interventies zo ingrijpend zijn dat ze alleen tijdens een turnaround kunnen worden doorgevoerd.’ Veel bedrijven kennen een turnaround cyclus van zes jaar of soms zelfs langer. Als Shell vorig jaar niet zijn elektrische installaties had ingepast, had het bedrijf dit pas in 2025 kunnen doen. Membraantechnologie Hoewel in Nederland nog niet...