Inspirerende ervaringen voor duurzame industrie

Inspiratie uit de praktijk. Dat was de kerngedachte van de bedrijfsbezoeken die een groep ondernemers en deskundigen op 7 februari 2020 brachten aan Nouryon en EEW in Noord-Groningen. De inspiratietour Noord-Nederland was georganiseerd door NVDE, VEMW en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De aanwezigen kregen tijdens de verplaatsingen per bus ook informatie over actuele ontwikkelingen en tips om onder meer met regelingen innovaties te kunnen doorvoeren.

Naast de organisatoren stapten ruim dertig belangstellenden in de bus om zich te laten informeren. Belangstelling om in de praktijk te zien welke vorderingen er worden gemaakt was een gemene deler. Marte Sveistrup (adviseur industriële veiligheid, Sweco Nederland): ‘Ik houd me naast veiligheid ook bezig met duurzaamheid. Ik vind het interessant om een kijkje te kunnen nemen bij bedrijven en met mensen te kunnen praten over oplossingen die in de praktijk worden gevonden. Natuurlijk is het leuk om met andere mensen te praten. Zo hoor je waar ze tegenaan lopen in hun praktijk.’ Ze vond vooral de SDE++ regeling interessant: ‘Dit is een interessante kans om bedrijven te helpen hun proceste verduurzamen. Dat er ook vanuit de overheid extra geld beschikbaar is, is natuurlijk mooi meegenomen. Het blijft lastig dat wanneer er geen goede business case achter een verduurzamingsproject zit. Dan zullen bedrijven het niet of minder snel uitvoeren.’

Brede inzet waterstof

Bij Nouryon gaf Chris Henny een algemene presentatie over het bedrijf. Ook de samenwerkingen die op het Chemiepark Delfzijl bestaan werden meegenomen. Zo komt bij de elektrolyse van zout chloor en waterstof vrij. De waterstof wordt al bij de warmtekrachtcentrale Delesto, een waterstoftankstation en andere bedrijven op het Chemiepark Delfzijl ingezet. Vorig jaar zijn al plannen gepresenteerd om een 20MW elektrolyser te ontwikkelen specifiek voor de productie van waterstof. BioMCN wil hiermee groene methanol produceren. Ook SkyNRG kan waterstof gebruiken voor de productie van groene brandstoffen op basis van waterstof in combinatie met reststromen van bijvoorbeeld gebruikt frituurvet. Hiervoor worden de mogelijkheden om de waterstofproductie naar 60MW op te schalen bestudeerd.

De deelnemers bezochten bij Nouryon warmtekrachtcentrale Delesto-2 die vanaf oktober 2020 als start-stop elektriciteitscentrale in gebruik wordt genomen om pieken in de stroomvraag op te vangen. Dit zal vooral gebeuren in de herfst, winter en voorjaar. Het was nodig deze om te bouwen omdat de installatie geen stoom hoeft te leveren.

Terugwinnen grondstoffen uit afvalstoffen

In de middag stond EEW Delfzijl op het programma van de inspiratietour Noord-Nederland. Deze afvalverbrandingsinstallatie verbrandt gemiddeld 53% biogene stoffen en geldt daarmee als duurzaam. Het bedrijf levert 166.000 MWh stroom en 482.000 MWh stoom aan bedrijven op Chemiepark Delfzijl en spaart daarmee al 100.000 ton CO₂-uitstoot per jaar. Immers: bedrijven hoeven geen aardgas te gebruiken.

Het bedrijf presenteerde projecten die in de komende jaren worden opgestart, zoals de verwerking van zuiveringsslib, het terugwinnen van natriumbicarbonaat als adsorptiemiddel, CO₂-afvang uit rookgassen en de recycling van fosfor uit rookgassen van de slibverbrandingsinstallatie. Dit zijn stoffen die op andere plaatsen kunnen worden hergebruikt. Daarnaast wordt warmte uit rookgassen gebruikt om warmwater te leveren. Ook gaat EEW met groene stroom perslucht leveren voor Oosterhorn. Deze projecten zorgen in de toekomst voor verdergaande winsten op gebied van milieu en klimaat. Het eerste begin is minder CO₂ uitstoot door centrale productie. Ook hier bekeken de deelnemers de afvalverbrandingsinstallatie in bedrijf.

Ambities Klimaatakkoord

Het duurzamer maken van de industrie komt voort uit de ambities van het Klimaatakkoord. De deelnemers aan de inspiratietour Noord-Nederland vonden deze dan ook een belangrijk aantrekkingspunt om aan te sluiten.

Energie-adviseur Kris Bhattacherjee van Enerlectro zag dat duurzame veranderingen nodig zijn. Deze stellen eisen aan mensen en hun omgeving. ‘Ik maak vandaag kennis met praktijk-cases en zie waar mensen mee te maken hebben’, vertelt hij. Hij ziet in zijn dagelijkse praktijk dat de wil er vaak is. Niet iedereen heeft helder waar ze het beste kunnen beginnen. En tijdens de dag werden interessante voorbeelden gepresenteerd van bedrijven die goed op weg zijn.

Een bekende in de regio is Herman Prinsen, regioconsulent Noord Nederland bij RVO. Hij is vertrouwd met de installatie van Nouryon. In de bus presenteerde hij verschillende regelingen toe die er zijn. Hij wierp een blik in de toekomst om ondernemers te helpen stappen te nemen nieuwe en duurzame technologie in te zetten. ‘Iedereen moet experimenteren met nieuwe technieken. Dat maakt deze tijd enorm boeiend. Voor mij is deze dag goed om te zien welke vragen er leven. We brengen mensen bij elkaar die kunnen samenwerken of ervaringen uitwisselen.’

Jacques van de Worp, beleidsadviseur bij VEMW, ziet de doelstellingen uit het Klimaatakkoord als een grote opgave. ‘We moeten daar met veel partijen voor samenwerken om de resultaten te bereiken’, geeft hij aan. Sveistrup vindt het goed met verschillende partijen op stap te zijn geweest. ‘Ik denk door juist de verschillende partijen: industrie, ingenieursbureaus en overheid bij elkaar te brengen, we een versnelling in de verduurzaming van Nederland kunnen bereiken. Interessant vond ik ook dat EEW heel praktische voorbeelden gaf hoe zij (delen) van de processen ‘vergroend’ hebben.’

Samen werken aan groene technieken

De inspiratietour Noord-Nederland bracht inzichten bij Marloes Uitdewilligen, Engineer sustainable energy bij Powerspex: ‘Vooral om te zien en te horen hoe alles samenvalt, zowel qua productie (eindproduct van de een is grondstof voor de ander) als qua utilities. Zo kom je samen verder en kun je samen vergroenen.’ Bij haar zat er een duidelijke component in naar de dagelijkse praktijk. ‘In de praktijk van procesautomatisering is het een bevestiging dat de energieproductie veel flexibeler aan het worden is. EEW en Nouryon zijn het type bedrijven op onze markt. En het is dus voor mij dus interessant om te zien dat je van een continubedrijf naar een flexibeler bedrijf kunt ombouwen. Dat zal ook heel wat van de procesregelingen vragen.’

Op de terugweg plaatste Bart Bramer van Stork Thermeq een hybride kijk op boilers. De e-boiler gebruikt duurzaam opgewekte elektriciteit in plaats van aardgas voor stoom, waardoor CO₂ reductie kan worden bereikt gedurende ongeveer 25% van de tijd. De hybride boiler kan tot 60 bar, tot 90 MW. Hij moet worden aangesloten op 6 kV of hoger. Gevalideerd door het 6-25-platform van FME (6 megaton CO₂ besparen in 2025) wil Stork dit naar de markt brengen.