Column: Voortouw nemen

Wie had dat gedacht? Wij hebben als sector de meest invloedrijke man in ons midden: Feike Sijbesma, CEO van DSM. De Volkskrant stelt jaarlijks een lijst samen waarin vaak namen prijken van topmensen uit de publieke sector.

Dit jaar staan de topmensen uit die sector, namelijk die van het Sociaal Cultureel Planbureau en de Nederlandse Bank, op nummer twee en drie. Overigens, tijdens een interview vorige maand in Buitenhof, relativeerde Sijbesma deze titel en antwoordde dat journalisten veel belangrijker zijn, omdat zij immers bepalen wat wij te horen krijgen.

Knellende banden

Nu hij dan toch de meest invloedrijke Nederlander is, komt er hopelijk nog meer aandacht voor zijn boodschap. Al jarenlang stelt hij dat de economie weer terug moet naar zijn oorspronkelijke doel: gelukkig en gezond met elkaar leven. Het doel is niet om geld te verdienen, maar om waarde toe te voegen. In het interview bij het programma Buitenhof ging hij vooral in op het klimaatprobleem en focusseert daarbij op de reductie van CO2 omdat dit het belangrijkste middel is om de doelstellingen te bereiken. Het bedrijfsleven speelt weliswaar een belangrijke rol, maar hij legt toch de bal bij Europa neer om de juiste prijs op CO2 te zetten, die zijns inziens nu veel te laag is om het bedrijfsleven in beweging te brengen. Sijbesma legt het primaat wat betreft wet- en regelgeving dus bij de overheid neer, maar geeft tegelijkertijd ook aan dat het die overheid tot nu toe niet echt goed gelukt is.

Dat doet mij mij denken aan het boek van de Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber, If Mayors Ruled the World. Daarin beschrijft hij dat het landen niet lukt om grote problemen op te lossen en steden juist wel. De ondertitel van het boek is Dysfunctional Nations, Rising Cities. Een mooi interview met Barber is te vinden bij De Correspondent, waarin hij in een taxi op weg is naar Schiphol nadat hij in Amsterdam uiteraard de burgemeester heeft bezocht. Een lezenswaardig stuk, zeker als je niet zijn ruim vierhonderd pagina’s tellend boek gaat lezen. Regeringen van landen hebben last van soevereiniteit en ook speelt het belang van verkiezingen een forse rol. Heel veel problemen beperken zich niet tot de landsgrenzen. Denk bijvoorbeeld aan honger, drugs, criminaliteit, vluchtelingen, mensenhandel en milieu. Burgemeesters hebben geen last van deze blijkbaar knellende banden en kunnen veel ruimer denken.

In zijn boek noemt hij een mooi voorbeeld. Het is de haven van Los Angeles gelukt de CO2-uitstoot met veertig procent te verminderen en daarmee die van de hele stad met zestien procent, terwijl de VS als geheel geen enkel commitment hebben. Het Rotterdam Climate Initiative met de gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam, DCMR Milieudienst Rijnmond en Deltalinqs als partijen is een mooi voorbeeld in Nederland. Het RCI is op weg naar een vijftig procent reductie van CO2 in het jaar 2025. De voorzitter van het RCI? Gelukkig maar: de burgemeester van Rotterdam.

Dysfunctional governments

De les van Benjamin Barber is dat regeringen niet in staat zijn om problemen die de landsgrenzen overtreffen op te lossen. Andere entiteiten, zoals steden, die geen last van landsgrenzen hebben, lukt dat blijkbaar wel. Nu hoop ik maar dat onze meest invloedrijke Nederlander dit gedachtegoed doortrekt naar de CO2-reductie en zijn invloed heeft aangewend tijdens het World Economic Forum in Davos vorige maand. Feike Sijbesma geeft zelf het belang aan van CO2-reductie voor het bedrijfsleven, dus waarom zou het het bedrijfsleven dan niet het voortouw nemen?

Als zelfs de CEO van de grootste investeerder en vermogensbeheerder ter wereld, BlackRock, andere CEO’s oproept tot 
langetermijndenken en leiderschap, dan is dat niet kansloos. Graag wil ik Feike daarna helpen bij het schrijven van zijn boek: How CEO’s rule the climate of the world!. Een ondertitel voor dat boek heb ik ook al: Dysfunctional governments, rising sustainable companies saving the world. Wat mij betreft wordt hij daarna uitgeroepen tot de meest invloedrijke wereldburger.